geboren
Velsen 20 juni 1851IX.B
WILLEM JAN POST
(kwartier 20; familie Post)
geboren
Velsen 20 juni 1851
landbouwer, arbeider (1876)
wonend Houtrakpolder (Haarlemmerliede), Velsen Schoonenberg, Velsen “De Heide”
overledenen te Velsen “De Heide” 21 juli 1898 (akte 89), 47 jaar
Bij een van zijn beruchte kroegentochten, (met een van de jonkheren van Boreel), zouden hij en zijn kameraden bij het elkaar veelvuldig telkens opnieuw thuisbrengen dwars door weilanden en sloten getrokken zijn. Daarbij liep hij een longontsteking op die hem fataal werd.
Van zijn dood werd op het gemeentehuis van Velsen aangifte gedaan door zijn aangetrouwde neef Pieter Hamers, arbeider (1876)
zoon van Machiel Antonie Post en Anna Maria Dam
huwt Velsen 6 mei 1874 met:
Getuigen bij het huwelijk waren Willem Arisz, oud 46 jaren, landbouwer, wonende te Velsen, oom van de comparante, Dirk Arisz, oud 50 jaren, landbouwer, wonende te Velsen, oom van de comparante, Coenraad Albertus Post, oud 58 jaren, tapper, wonende te Velsen, oom van den comparant en Gerrit Dam, oud 41 jaren, landbouwer, wonende te Velsen, oom van den comparant.
KEETJE
ARISZ
Cornelia, Neel(tje)
geboren Velsen 27 november 1850 om 19.00 uur op de boerderij 'Lievendaal'
In tegenstelling tot het vermelde in hun huwelijksakte was Keetje op het moment van haar huwelijk pas drieëntwintig in plaats van vierentwintig jaar oud.
Werd zij bij de burgerlijke stand ingeschreven onder de naam Keetje (getuigen waren haar ooms Dirk en Willem Arisz), bij haar doop werd zij in de parochieregisters onder de naam Cornelia opgenomen. Dit had tot gevolg, dat zij in haar latere leven ook wel 'Neeltje' (haar kinderen spraken altijd over 'moeder Neel') werd genoemd. De naam Cornelia was in de burgerlijke stand echter ook aan drie zusters van haar gegeven, die echter allen op zeer jeugdige leeftijd overleden (1851, 1854 en 1859)
Desondanks is zij bij haar overlijden ingeschreven als Cornelia!
overleden Velsen op de 'Hei' 30 maart 1920 (akte 87)
Na haar overlijden lag ze thuis opgebaard. De familie had een olielampje bij haar baar aangestoken om het nachtelijke duister te verdrijven. In de nacht is het lampje gaan loeven, waardoor moeder Neel de volgende morgen geheel zwart beroet bleek te zijn
dochter van Casper Arisz en Marijtje Kors
Vertegenwoordigers van de familie Post hadden familiebanden met de familie Arisz op de boerderij 'Lievendaal' bij Waterland en de familie Arisz op een boerderij bij Schoonenberg. Zie hiervoor Zijstap: De familie Arisz.
Bij hun huwelijk boden de wederzijdse ouders het bruidspaar een in de pas drooggelegde Houtrakpolder gelegen boerderij, aan de Lagedijk 14, aan waarnaar zij 30 mei (andere meldingen zeggen 1 juni) 1874 vertrokken. Maar door het drankgebruik van Willem Jan trok het echtpaar, berooid, met de eerste twee kinderen na twee jaar terug naar Velsen.
Blijkens het bevolkingsregister van Velsen, zij wonen dan in wijk K, nummer 155, vertrekt Willem Jan zonder zijn gezin op 12 april 1880 naar Amsterdam en op 20 april 1881 vestigt hij zich, komende uit Rotterdam, weer in Velsen. In het tussen liggende jaar werd op 11 juli 1880 zijn dochter Johanna Cornelia geboren.
Van zijn vader mochten zij een deel van het huis “Hoogergeest” huren. Na 1889 werd dit huis uit de nalatenschap van zijn ouders verkocht, waarna zijn van de Jonkheer van Boreel, eigenaar van het landgoed Schoonenberg, mochten wonen in het boerderijtje op Schoonenberg, thans meer bekend als het ,van der Heiden-huisje', genoemd naar de laatste bewoners.
Tussen 1895 en 1898, het sterfjaar van Willem Jan, verhuisden zij naar een huisje op 'de Hei' of wel ,het Hanenland', de huidige hoek van de Tussenbeeksweg en het Tiberiusplein in IJmuiden Oost.
uit dit huwelijk:
1/2 Casper Cornelis * Houtrakpolder (Haarlemmerliede) 18.11.1875
volgt XII.A.
2/2 Michael Antonius Johannes * Houtrakpolder (Haarlemmerliede) 18.11.1875
volgt XII.B.
3. Anna Maria * Velsen (op Schoonenberg) 11.12.1876
(akte 203)
† Heemstede 20.12.1957 (bidprentje)
huwt (1) Haarlem 1.8.1900 met Johannes Cornelis Janszen, geboren 1879, landbouwer, overleden, zoon van Karel Janszen en Grada Lamboo, het huwelijk is door echtscheiding ontbonden Haarlem 17.6.1913
(2) Haarlem 18.8.1915 met Willem Leder, geboren Den Haag 26.7.1886, overleden Bloemendaal 5.2.1980, zoon van Willem Leder en Alberta Johanna Figge
uit het (1) huwelijk:
a. Karel Janszen *
b. Willem Janszen *
c. Gerard Janzsen *
uit het (2) huwelijk:
d. Ab Leder *
4. Maria Johanna * Velsen 27.1.1878
Thuishaler bij de familie Leijding - Arisz in de Rijp
† Warmerhuizen 21.9.1933
huwt Oude Niedorp 28.8.1901 (akte 10) met Hendrik (Hein) Vlugt, geboren Warmenhuizen 4.3.1874, landbouwer, overleden Warmenhuizen 11.2.1963, zoon van Simon Vlugt, landbouwer, en Catharina Hoogeboom
Uit dit huwelijk 2 dochters.
5. Petronella Dorothea * Velsen 11.2.1879
† Beverwijk 5.4.1955
huwt Velsen 14.11.1901 (akte 86) met Machiel van 't Hoff, geboren Alkmaar 19.12.1875, slager aan de Zeestraat te Velsen, overleden Beverwijk 30.11.1949, zoon van Gerardus van 't Hoff en Anna Sophia Tijs
uit dit huwelijk:
a. Sophia Cornelia van 't Hoff * Velsen 23.9.1902
† Alkmaar 12.6.1989
b. Wilhelmus Gerardus van 't Hoff * Velsen 22.9.1903
c. Cornelia Alida Maria van 't Hoff * Velsen 7.10.1904
d. Alida Johanna van 't Hoff * Velsen 2.7.1906
† Heemskerk 23.12.1986
e. Johanna Maria van 't Hoff * Velsen 5.8.1907
f. 1/2 Maria Sophia van 't Hoff * Velsen 2.3.1909
g. 2/2 Gerardus Antonius van 't Hoff * Velsen 2.3.1909
† Beverwijk 23.11.1971
h. Hermanus Cornelis van 't Hoff * Velsen 21.1.1911
† Velsen 15.8.1911
i. Hermanus Cornelis Johannes van 't Hoff * Velsen 21.10.1914
† Velsen 9.12.1983
j. 1/2 Johanna van 't Hoff * Velsen 29.7.1917
huwt Jan van Ewijk, schoenmaker, overleden 10.8.1997
k. 2/2 Euphemia van 't Hoff * Velsen 29.7.1917
l. Johannes Jacobus van 't Hoff * Velsen 25.9.1918
† Velsen 11.1.1919
m. 1/2 Anthonia Maria van 't Hoff * Velsen 27.4.1920
n. 2/2 Petronella Maria van 't Hoff * Velsen 27.4.1920
† Velsen 8.7.1921
o. Petronella Hermina van 't Hoff * Velsen 17.8.1921
6. Joanna Cornelia * Velsen 11.7.1880 (in het huis op Hoogergeest)
Heden,
den veertienden Julij, achttienhonderd en tachtig, is voor mij
ondergeteekende, Ambtenaar van den Burgerlijken Stand der gemeente
Velsen, verschenen Frans Ludwig Eduard Kaulbach, oud vijfenveertig
jaren, van beroep verloskundigen, wonende te Velsen, bij de
natemelden bevalling tegenwoordig geweest, welke mij heeft verklaard,
dat op den elfden Julij des namiddags, ten vier ure, in het huis
staande op Hoogergeest, is geboren een kind van het vrouwelijk
geslacht, uit Keetje Arisz, van beroep zonder, wonende te Velsen,
echt wonende te genoote van Willem Jan Post,
arbeider, wonende te Velsen, die door afwezigheid verhinderd is de
aangifte in persoon te doen, welk kind zal genaamd worden Johanna
Cornelia.
Zijnde
deze inschrijving gedaan op aangifte van den verloskundige. Van welke
verklaring deze akte is opgemaakt in tegenwoordigheid van Willem
Steen, oud eenenveertig jaren, van beroep ambtenaar ter secretarie,
wonende te Velsen, en van Antoine Daniel Charles Clarion, oud
vijfendertig jaren, van beroep Gemeentesecretaris, wonende te Velsen
en is deze acte, na voorlezing, door ons geteekend, na goedkeuring
der doorhaling van twee woorden.
De Comparanten. De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand
F.L.E. Kaulbach der gemeente Velsen.
W. Steen J.H. Enschedé.
A.D.C. Clarion. Velsen 14.9.1889
† Velsen 14.9.1889 (akte 119)
Volgens familie-overlevering is zij na een ernstig ziekbed aan de gevolgen van, door een hondenbeet opgelopen, hondsdolheid overleden. Op het hoogtepunt van haar lijden zou zij 'met het kussen gesmoord' zijn.
De afwezigheid van de vader kan misschien verklaard worden door de volgende, latere melding uit de vonnissen van de Arrondissementsrechtbank van Haarlem:
Post, Willem Jan
Datering: 1888
Toegangsnummer 452 Arrondissementsrechtbank Haarlem
Inventarisnummer 344, vonnisnummer 408 (zie onderstaand)
7. Cornelia Maria (Cor, Kee) * Velsen 23.1.1882 (in het huis op Hoogergeest)
† Velsen 2.1.1950, ongehuwd
Haar levenswandel is niet geheel onbesproken gebleven in de familie, aangezien zij veelvuldig genoot van de belangstelling van mannen.
Bij haar overlijden heeft haar broer Cornelis Egbertus (IX.E.) alle verplichtingen voor de begrafenis op zich genomen.
Aardig is het volgende briefkaartje van 19 februari 1915:
Aan Mejuff C. Post,
Kenaupark 1,
Haarlem.
Nu Kee, we zitten er leelijk in hoor. We komen voor eerst niet bij jelui. Ik kom woensdag weer vrij, maar Kees (bedoeld is Cornelis Egbertus Post (X.E.)) die heb z'n eigen ziek gemeld en die heb twee dagen kwartierziek gehad. Dus die komt er twee dagen later uit als ik. Dus we komen niet eerder dan over een dag of 14.
Zeg Stien en Bets gedag.
Met hartelijke groeten,
P. Arisz.
8. Dorothea Petronella * Velsen 5.2.1883 (in het huis op de
Schoonenberg) (akte 30)
† Velsen 29.3.1883 (akte 36)
9. Maria Petronella * Velsen 8.2.1884 (in het huis op de
Schoonenberg)
In 1894 wordt zij vermeld in het bevolkingsregister als dochter in huis bij de weduwe Cornelia Arisz (IX.C).
† Beverwijk 3.3.1936 (akte 21)
huwt Velsen 29.10.1908 (1) met Johannes Cornelis Korsman, * Beverwijk 15.4.1882, bankwerker, overleden Beverwijk 22.7.1949, zoon van Cornelis Korsman, caféhouder, en Immetje Kämper, (* Wijk aan Zee en Duin 17.12.1856, † Beverwijk 25.9.1935).
huwt (2) Beverwijk met Agatha Baars
uit het (1) huwelijk:
a. Cornelis Johannes Korsman * Beverwijk 18.9.1909
huwt Cornelia Katharina Terluin, † Beverwijk 30.12.1956 (bidprentje), dochter van Gerbrand Terluin en Helena Jacoba Milatz
uit dit huwelijk een kind
Cornelis was eigenaar van "Drankenhandel Terluin"
b. * Beverwijk
c. Wim Korsman * Beverwijk
d. Joop Korsman * Beverwijk
huwt met Cornelia Katharina Terluin
10. Nicolaas Hubertus * Velsen 8.3.1885 (in het huis op de
Schoonenberg)
volgt XII.C.
11. Geertruida Anna * Velsen 13.5.1886 (in het huis op de
Schoonenberg) (akte 94)
† Velsen 30.10.1886 (akte 116)
12.1/2 Johannes Cornelis * Velsen 2.7.1887 9.00 uur (akte 130)
† Velsen 7.9.1887 (akte 71)
13.2/2 levenloos geboren zoon gedoopt Egbertus
*/† Velsen 2.7.1887 (akte 155)
14. Johannes Egbertus * Velsen 10.9.1888 (akte 169)
volgt XII.D.
15. Egbertus * Velsen 1.10.1889 (akte 194)
† Velsen 17.2.1894 (akte 36), ruim 4
16.
Johanna Cornelia * Velsen 9.3.1892 (akte 59)
† Velsen 8.9.1899 (akte 134) “De Heide”
17. Cornelis Egbertus * Velsen 18.7.1895 (akte 179)
volgt XII.E (Mijn Grootvader!)
Over Willem Jan en Neel.
Na hun huwelijk vertrok het bruidspaar op 1 juni 1874 naar Haarlemmerliede en Spaarnwoude, waar zij in een huis aan de Lagedijk 14 gingen wonen (zie afbeelding). Dit was een flinke boerderij, die circa 1964 is gesloopt. Nu staat er een scheepswerf, die in het bezit is van Stevin. Waarschijnlijk was het een huurhuis, daar zij in het register van eigenaren niet voorkomen. Het familieverhaal wil, dat de boerderij hun geschonken was door hun wederzijdse ouders. In 1876 vertrokken zij er weer met de tweeling, Cas en Giel, die daar geboren was, terug naar Velsen waar ze gingen wonen in een huis op Schoonenberg. Willem Jan's vader, Machiel Antonie, had dit in een veiling gekocht, als zijnde een huizinge genaamd “Hoogergeest”, en ingericht tot twee (later drie) woningen met erf en tuingrond. Het huis behoorde na 1890 tot het landgoed Schoonenberg. In 1943 is het door de Duitse bezetting gesloopt!
Op 28 september 1883 (akte 73 en 74) wordt bij Willem Jan's vader op de boerenhofstede “Het Magazijn” een veiling gehouden van de goederen, die daar waren opgeslagen, van Casper Arisz, Neel's vader. Casper Arisz woonde tot zijn dood op 20 mei 1883 op de boerderij “Lievendaal'. Willem Jan koopt enkele goederen uit de nalatenschap van zijn grootvader: een wijwaterbakje en diverse dingen voor Hfl. 0,25 (€0,11), alsmede een theepot en een koffiepot voor Hfl. 0,20 (€0,09).
Op 11 december 1883 koopt Willem Jan een partij hakhout voor Hfl. 11,25 (€5,11) en in 1884 koopt hij tezamen met zijn broer Cornelis Post een partij voor Hfl. 15,75 (€7,14).
Na het overlijden van zijn vader Machiel Antonie in 1887 blijkt, dat bij de boedelscheiding op 6 juli 1887 (akte 57) hij bij zijn ouders wegens aan hem geleverde goederen en voorgeschoten gelden een schuld had van Hfl. 710,00 (€322,18). Aangezien zijn erfdeel in de nalatenschap de somma van Hfl. 462,82 bedroeg, bleef hij aan zijn moeder nog een bedrag van Hfl. 247,17 schuldig en erkende hij, dat de uitkering, die door hem wegens overbedeling aan zijn moeder had moeten geschieden, nog niet plaats had gehad en dat het door hem verschuldigde bedrag op de eerste vordering door hem zal worden voldaan.
Na het overlijden van zijn moeder in januari 1889 wordt bij een procesverbaal van veiling de dato 26 maart 1889 (akte 125)in het logement “De Prins” te Velsen een openbare verkoping gehouden van de onroerende goederen, nl. het huis genaamd “Hoogergeest” en de huizen (waaronder het “Schoutshuis”) te Velsen.De percelen werden voor de uitgeloofde prijzen echter niet verkocht.
Uit de akte blijkt ook, dat het huis “Hoogergeest” toen bewoond werd door drie gezinnen en dat Willem Jan en Neel een van deze woningen op het landgoed Schoonenberg met een deel van de tuin mondeling huurden, eerst met mondelinge instemming van zijn vader en na diens dood van zijn moeder voor Hfl. 7,50 per maand. Zijn buren waren toen Hendrik den Otten, die een der woningen voor het bedrag van Hfl. 6,25 per maand huurde, en Willem Arisz, die de andere woning huurde voor Hfl. 0,75 per week. Dit alles op basis van een mondelinge afspraak.
Als op donderdag 21 april 1889 ten sterfhuize van zijn moeder op de boerenhofstede “Het Magazijn”een openbare veiling van de roerende goederen wordt gehouden, koopt hij enkele van deze goederen namelijk een pan, een doos en een bus, borden, 'rommeling', bekers, 2 hanglampen, een comfoor, een pijpen- en een horlogestandaard (waaruit blijkt dat hij dus ook wel een pijpje tabak lustte), een trommel, vorken, een spiegel en een schilderij, een deken, een karpet, vloermatten, een tafel, stoven en een zinken plaat, alles voor zo'n Hfl. 11,00. Ook zijn broers en zwagers kochten diverse goederen.
Op 1 augustus 1889 verklaren de kinderen van wijlen Machiel Antonie Post en wijlen Anna Maria Dam, dat zij van plan zijn de nalatenschap van hun ouders onderling te willen scheiden en verdelen, blijkens een akte van scheiding (akte 46). Opok verklaren zij, dat de roerende goederen openbaar zijn verkocht en dat de opbrengst daarvan onder de contanten zal worden verantwoord. Het actieve deel van de nalatenschap was Hfl. 7.804,05 (€3.541,32) en het passieve gedeelte Hfl. 4.750,96, waardoor het zuivere gedeelte van de nalatenschap een bedrag van Hfl. 3,053,96 (€1.385,83)bedroeg. Ieder der vier kinderen was hierin gerechtigd voor een gedeelte van Hfl. 763,49 (€346,46).
Aan Willem Jan werd uit het actieve deel van de nalatenschap de onroerende goederen staande en liggende onder Velsen toebedeeld, kadastraal sectie H 1325, 1326 en 1327. Dit werd door de partijen onderling gewaardeerd op Hfl. 2.000,00, een vorderen ten laste van hem wegens geleend geld van Hfl. 247,17 en nog een vordering wegens de koopprijs van onroerende goederen van Hfl. 46,65, alsmede de huur verschuldigd door Hendrik van Roosmalen ad Hfl. 65,00. Uit het passieve gedeelte neemt hij voor zijn rekening de schuld ten behoeve van Gerrit Dam ad Hfl. 500,00 en keert hij in contanten uit een bedrag van Hfl. 1.095,33, zodat zijn zuiver aandeel bedraagt de voornoemde Hfl. 763,49 met welke scheiding en verdeling hij verklaart volkomen genoegen te nemen.
Tussen 1895 en 1898 (het sterfjaar van Willem Jan) verhuisden hij en Neel naar een huisje “op de Heide”, de huidige hoek van de Tussenbeeksweg en het Tiberiusplein in IJmuiden-Oost.
Getuige een tweetal vonnissen van de Rechtbank in Haarlem en uit de familieoverlevering was Willem Jan niet slechts een stevige alcoholgebruiker, maar een echte alcoholist te noemen.
“Op 13 oktober 1888 houdt de Arrondissementsrechtbank van Haarlem zitting onder leiding van Mr. Jonkheer Prins, vice-president en de rechters Mr. 't Hooft en Mr. Court van Krimpen. Zij worden geassisteerd door Mr. Schroever, substituut-griffier.
Verdachte is Willem Jan Post, oud 36 jaar en arbeider. De verdachte laat verstek gaan.
Door de officier van justitie wordt hem, bij verstek dus, het misdrijf van wederspannigheid ten laste gelegd. De officier eist 14 dagen gevangenisstraf en een veroordeling van verdachte in de kosten.
De rechtbank overweegt:
“Overwegende, dat den beklaagde is ten laste gelegd, dat hij in de voormiddag (sic!) van de tweede Augustus 1888 op den openbare weg te IJmuiden, toen de surveillerende gemeente-veldwachter Klaas Hoorns hem had aangegrepen om hem wegens openbare dronkenschap en vechterij naar het politiebureau over te brengen, zich tegen die ambtenaar heeft verzet door gewelddadig, ten einde de voorgenomen overbrenging te verijdelen, zich op den grond te doen vallen, en van zich af te schoppen en te slaan en al rukkende en trekkende uit de handen van die beambte te trachten te ontkomen, zoodanig, dat de overbrenging eerst met behulp van de brigadier Kors kon plaats hebben;
overwegende, dat in een ter terechtzitting voorgelezen ambtelijk proces verbaal van Klaas Hoorns, gemeente veldwachter te IJmuiden, door de declarant als getuige ter terechtzitting onder eede bevestigd, staat gedeclameerd, dat hem uit eigen waarneming gebleken is het feit, den beklaagde bij dagvaarding ten laste gelegd, …...”
Het vonnis wijst de verdachte schuldig en veroordeelt hem bij verstek tot 14 dagen gevangenisstraf, te vermeerderen met 3 dagen voor de kosten.”
Uit: Gerechtelijk Archief bij het Noord-Hollands Archief, Haarlem.
De familieoverlevering vertelt, dat, bij een van zijn kroegentochten met een van de jonkheren van Boreel van Waterland, hij en zijn kameraden, bij het veelvuldig elkaar telkens opnieuw thuisbrengen, dwars door weilanden en sloten zijn getrokken. Door het natte pak liep hij een longontsteking op, die hem fataal werd.
In 1890, als er een kind geboren en een kind net ervoor gestorven is, en op 10 maart 1897 heeft Neeltje Arisz in arren moede haar kinderen Maria Johanna en Nicolaas Hubertus ondergebracht in het gezin van haar zus Johanna (Jansje) Arisz, die gehuwd was met Egbertus Leijding en geen eigen kinderen had. De kinderen hebben daar een gastvrij “pleeggezin”gevonden (zogenaamde “thuishalers”). Ook de jongste, Cornelis Egbertus, twee jaar oud, zou bij die laatste keer mee gegeven worden. Hij was echter onvindbaar, omdat hij onder een kast weggekropen was, waarvandaan hij pas tevoorschijn kwam toen de familie weer vertrokken was. Hij was wel naar de beoogde “thuishalende” oom Egbertus in zijn tweede voornaam vernoemd.
Schoonenberg bestond al als hofstede aan het begin van de zeventiende eeuw. Het oude huis werd in 1827 gesloopt en op de gronden van het landgoed is in 1860 een ander huis verrezen, dat ook de naam “Schoonenberg” draagt. Daartoe behoorde ook het in oorsprong achttiende-eeuwse huis, gebouwd als dubbele dienstwoning, dat van oudsher bewoond is geweest door tuinlieden.
Bij opoe Post – Arisz stond thuis bij het H. Hartbeeld op de schouw op een bordje (plank) geschreven:
Wilt in uw huis
aan Christus Kruis
de plaats van ere geven,
want menig kruis
werd uit uw huis
door Christus Kruis verdreven!
Amen.
Later kwam dat in het huis van dochter Anna Leder – Post aan de Zijlweg in Haarlem.