DE WONING VAN HET ECHTPAAR JAN POST
EN DOOR HAANTJES.
“Het Schoutshuis” in het dorp Velsen.
Over het algemeen is het
onmogelijk de juiste plaats of het uiterlijk van de woning van bewoners van het
oude dorp Velsen goed aan te geven. Vooral in het begin van de 19e eeuw werd
een doorlopende nummering van de huizen in de gehele gemeente aangehouden en
zijn (nog) geen, of weinig, kaarten of kadastrale gegevens met die nummering
bekend. Pas later in die eeuw zijn eigenaren van panden via kadastrale gegevens
achterhaalbaar. Dat hoeven dan nog niet altijd de bewoners van dat moment te
zijn. Meestal ook is wel de eigenaar, maar niet de feitelijke gebruikers of
huurders.
Soms kunnen speciale
aanduidingen helpen, soms het beroep van de bewoner en soms het feit dat de
woning zo bekend is, dat namen van bewoners en/of eigenaren bewaard zijn
gebleven.
In het geval van het
woonhuis van Jan Post en zijn echtgenote Door Haantjes is sprake van zo'n bekende woning en geeft het kadaster in
1865 eenduidige gegevens. In dat jaar is het bekende ,”Schoutshuis” in het dorp
Velsen, op de hoek van de Noorderdorpsstraat en de Meervlietstraat, dan eigendom van de weduwe van kleermaker Jan Post. Gezien
de aanduiding in de overlijdensakte van Door Post - Haantjes uit 1865 moet dit
huis bekend zijn geweest als wijk K, no.
Later moet dit huis, na
verkoop door de nabestaanden van Door Post – Haantjes, in het bezit van de
familie Bresser zijn gekomen. Twee van deze nabestaanden, Coenraad Albertus
Post en zijn zus Maria Dorothea Post, waren gehuwd met respectievelijk
Petronella van Roosmalen en haar broer Hendrikus van Roosmalen, dochter en zoon
uit een slagersfamilie uit Uden in de Meierij van ’s-Hertogenbosch. Geen wonder
dat aan dit pleintje later ook de bekende slagersfamilie en winkel van van
Roosmalen gevestigd waren.
Vlak ten noorden van het
laatste huis aan de Meervlietstraat , waar nu het Noordzeekanaal is,
lag het pleintje aan de Noorderdorpsstraat , met de in 1880 geplante Wilhelminaboom . Aan dit plein lagen verschillende winkels
en werkplaatsen. Nog weer verder stonden ooit de huizen van de notaris en de
dokter en de school.
De oorspronkelijke
achttiende-eeuwse vorm van het dorp is door de opeenvolgende kanaalverbredingen
drastisch aangetast. Het logische en evenwichtige stratenpatroon is verdwenen.
Het Noorderpad vormt nu de begrenzing van het dorp. Nabij het
steigertje ter hoogte van de Hoofdbuurtstraat bevindt zich een plaquette waarop duidelijk is te zien
welke invloed de verbredingen van het kanaal hebben gehad. Aan het eind van het
Noorderpad staat op de hoek van de Torenstraat het voormalige Schoutshuis. Oorspronkelijk stond dit
pand aan het einde van de Noorderdorpsstraat hoek Meervlietstraat. Vanaf medio
1700 werd het bewoond door de schout, later was er het schildersbedrijf Bresser in gevestigd.
Bij de kanaalverbreding
van 1969 werd het pand gesloopt en later op de huidige plek herbouwd. De lange
muur tegenover het Schoutshuis beschermt de erachter liggende volkstuinen tegen
de wind. Ook dit vroegere moestuincomplex behoorde eens tot de buitenplaats
's-Gravenlust.
Uit: Maandag, Arthur,
Rob Stam, Een wandeling door het Dorp, Stichting Het Dorp Velsen, 1991.
Huidige plaats van het herbouwde Schoutshuis, na
de laatste kanaalverbreding.
Frappant is het, dat in het
oud-archief van Velsen een stuk berust uit 1642, waarin sprake is van hetzelfde
huis én een naamgenoot ,Post'. Van enige verwantschap is echter tot nu toe
niets gebleken.
Na
de dood van Door Post – Haantjes, in 1865, is de woning verkocht. Haar zoon Machiel
Anthony (Giel) Post verhuisde toen naar een nieuwe woning met boerderij in
Driehuis, genaamd “ ’t Magazijn”, aan de Driehuizerkerkweg. Deze boerderij is rond 1960 gesloopt om plaats te maken
voor een flatgebouw. Giel kwam daarmee meer in de richting van de secretarie van de gemeente Velsen te wonen, die tot
Onderstaand
genealogiefragment Post illustreert de bewoners Post van “het Schoutshuis”.
JOANNES ( JAN ) POST
geboren te Velsen , gedoopt te Driehuis 21 oktober 1782,
peter en meter zijn Dirk Kuiper en zijn vrouw
Neeltje Post , gestorven te Velsen 15 oktober 1824 na de middag om 2
uur, aangifte van het overlijden, 's avonds om 7 uur, door Huig Post , broer, en Jan Coenraad Vorst , buurman,
beroep
"kledermaker", zoon van Cornel(i)us Post en Trijntje Janse Donker.
Gehuwd
1e te Driehuis 14
januari 1810 met STIJNTJE VAN BRAGT
,
geboren te Velsen
<datum> 1790, overleden 14 januari 1811, ruim 21 jaar oud, dochter van N.
en N.N.
Verklaring van aangeven van lijken van de 14e van de
Louwmaand 1811:
geve bij deze kennis, en zulks ter voldoening aan het 24ste
Artikel der Ordonnantie
op het Recht van Successie, alomme binnen het Bataafsch
Gemeenebest intevorderen,
bij Hun Hoog Mogenden gearresteerd den 4den October 1805,
dat overleden is
Stijntje van Bragt
oud ruijm 21 gewoond hebbende in Velsen
gehuwd geweest, zonder kinderen na te laten.
Actum in Velsen, den 14den Louwmaand 1811.
Was getekend: Jan Post
2e te Velsen 12 juli
1812 met DOROTHEA (DOOR) MARIA HAANTJES, gedoopt te Amsterdam 20 augustus 1782 in de kerk de Lely (Amsterdam 345 p. 115 (folio 58) nr.7),
dochter van Alexander Haantjes en Johanna Elisabeth Betting, beiden reeds overleden, overleden te Velsen 12 januari
in 1848 wonende bij haar
zoon Machiel Antony in huis no. 201A in
Dorp Velsen, "kledermaakster" (1826).
Zij werd bij haar
huwelijk begeleid door haar ooms Arnoldus en Bernardus Betting, van beroep
chirurgijn, respectievelijk te Haarlem en Velsen.
Hun huwelijksakte is de twaalfde na de invoering van de
Burgerlijke Stand in 1812 te Velsen:
Heeden den Twaalfde Jyly
des jaars achttien honderd twaalf zijn voor mij Maire van Velsen als ambtenaar
van Burgerlijke Stand in tegenwoordigheid van Huig Post oud
21 jaaren van beroep arbeider en Frans Heeremans oud
43 jaren van beroep landbouwer beide wonende alhier Arnoldus Betting oud
63 jaaren van beroep Chirurgijn woonend te Haarlem en Bernardus Betting oud
53 jaren van beroep Chirurgijn woonende alhier, de eerste broeder en de tweede
goede bekende van de comparant ter eenre de derde en vierde ooms van de
comparant ter andere zijde . . Verscheenen om een huwelijk aan te gaan Jan Post
oud 29 jaren woonende in Velsen weduwnaar zoon van wijlen Cornelis Post en
wijlen Trijntje Donker van
beroep kledermaker met Dorothea Maria Haantjes oud
ruim 29 jaren meerderjarige jonge dochter woonende in Velsen dogter van wijlen
Alexander Haantjes en
Johanna Elisabeth Betting wijders geleezen zijnde-----------
Vooreerst de doopcedelle
uit het register der Roomsch Catholike Gemeente van Velsen waaruit blijkt dat Jan Post van wie als vader
te boek staat Cornelis Post &
als moeder Trijntje Jans Donker op
den 21e Oktober 1782 is gedoopt. Ten tweede de doodcedeelle van de vader
& moeder van de comparant ter eenre. Ten derde de doodacte van de
comparant zijn overleedene vrouw ten vierde de doopacte van de
comparante ter andere zijde uit het register der Rooms Catholique Gemeente te
Amsterdam waar
uit blijkt dat Dorothea Maria Haantjes van
wien als vader en moeder te boek staan Alexander Haantjes en
Johanna Betting op
20e Augustus 1782 is gedoopt. ten vijfde de doodcedeelle van de vader
& moeder van de comparante ter andere zijde ten zesde het consent
van de voogd van de comparante ten zevende de acte van afkondiging der
Trouwbeloften tusschen de voorschrevene Echtgenooten opgemaakt door de Maire
den 28 Junij en den vijfde Julij 1812 en aangeplakt aan het Huis der Gemeente
ten zelve dage.---------------
En vermits aan mij is
gebleken dat er geene oppositie teegen het voornoemde huwelijk heeft plaats
gehad zo heb ik Maire voorn nadat gemelde persoonen aan mij duidelijk hebben
verklaard dat zij zig onderling tot Echtgenooten neemen, ingevolge de wet
uitspraak gedaan dat gemelde Jan Post en Dorothea Maria Haantjes door
het huwelijk vereenigd zijnde deeze teegenwoordige acte door mij vervaardigd,
en door de echtgenooten en Getuigen te gelijk met mij onderteekend ten dage
maand en Jaare als booven-----------------
Was getekend:
Jan Post, Door Haantjes
kan niet schrijven, de Maire van Velsen M.H. Ogelwight, Huig Post, F.Heeremans, As Betting, Bernds Betting.
Uit het tweede huwelijk:
1. Cornelis Alexander * Velsen
19:7:1813
Nakomelingen
2. Coenradus Albertus * Velsen
4:1:1816
Stamvader en naamgever
Coen in de familie Hamers.
3. Machiel Anthonie * Velsen
19:10:1818
Stamvader Post
(Heerenduinweg).
4. Maria Johanna * Velsen
31:10:1821
+ Velsen 27:6:1823
5. Maria Dorothea * Velsen
8:1:1824
+ Velsen 14:3:1907
gehuwd Velsen 22:4:1863
met Hendrikus van Roosmalen, geboren Uden <datum>, zoon van Johannes en Helena van de Hoogen.
Getuigen bij dit huwelijk waren: Machiel Antonie
Post, winkelier en broer van de bruid, Coenraad Post, tapper en broer van de
bruid, Willem Dam, landbouwer en bekende van de bruid, Arie Traan, tapper en
bekende van de bruid.